Berdiańsk jest dość młodym miastem, które było budowane przez przedstawicieli różnych narodowości.

Tylko greków i Bułgarów można uważać za etniczne grupy narodowościowe, zamieszkujące te tereny. Polacy natomiast trafiali do Berdiańska przez przepadki i nigdy nie byli liczną grupą. Spis ludności, przeprowadzony jeszcze za czasów radzieckich świadczy o tym, że w obwodzie zaporoskim mieszka 1% Polaków, natomiast dane dotyczące osób pochodzenia polskiego są do dziś nie znane. Doświadczenia życiowe dowodzą, że co piąta osoba jest związana z polskością. Dane zjawisko da się wytłumaczyć skomplikowanymi stosunkami polsko-ukraińskimi. Natomiast wielu z nich mają problem z samookreśleniem się. Tym bardziej, że za czasów panowania reżimu sowieckiego bycie Polakiem było niemożliwe, uważamy, że nie warto jeszcze raz na tym akcentować uwagę. Zrusyfikowana Ukraina jest dowodem procesów asymilacyjnych i polityki antynarodowościowej w Związku Radzieckim.

Wspólna historia i ziemie, zamieszkałe przez Polaków i Ukraińców — często określane jako KRESY — przyczyniły się do powstania rodzin mieszanych, co z czasem doprowadzało do zatarcia tożsamości. Rozwija się poczucie „tutejszości” i „swojskości”. Apolityczna atmosfera wczasowa, panująca w Berdiańsku, mieście nad morzem jak najbardziej sprzyjała tym procesom.

Tradycyjna impreza nad morzem Azowskim

Polonia Berdiańska, ogólnie rzecz biorąc UKRAINY WSCHODNIEJ, jest trochę nietypowym i ciekawym zjawiskiem w porównaniu z innymi skupiskami polonijnymi na świecie. Po pierwsze: nie jesteśmy emigracją ani polityczną, ani zarobkową, Ojczyzna dla wielu z nas — to KRESY — ziemie, które teraz nie należą już do Rzeczypospolitej. Po drugie: jesteśmy pokoleniem urodzonym już w innych realiach niż nasi przodkowie, dla których POLSKA była rzeczywistością a POLSKOŚĆ — codziennością. Dla wielu z nas MACIERZ — to TERRA INKOGNITA, o której wiemy od dziadków zaś poznajemy od nowa przez pisma, gazety i środki przekazu masowego.

Nowe pokolenie Polaków mieszkających w Berdiańsku, odczuwając potrzebę zorganizowania się w celu niesienia sobie pomocy, wspierania się duchowo i moralnie, odrodzenia kultury i tradycji przodków 4 listopada 1993 roku założono pierwszą w regionie organizację polonijną. Po różnych perypetiach i konfliktach z urzędnikami, Władze Miasta Berdiańska zarejestrowały POLSKIE KULTURALNO- OŚWIATOWE TOWARZYSTWO.

Za czas istnienia naszej organizacji cztery razy zmieniał się skład Zarządu. Niezmiennym jest tylko prezes Towarzystwa LECH SUCHOMŁYNOW, pod jego kierunkiem od ośmiu lat Stowarzyszenie prowadzi swoją działalność kulturalno-oświatową. Zrzesza ponad 150 osób. Podstawowym zadaniem Towarzystwa jest:

• zachowanie naszej odrębności narodowej;
• reprezentowanie interesów Polonii wobec władz Ukrainy i Polski;
• inspirowanie, koordynowanie i prowadzenie wszechstronnej współpracy miedzy Polonią ukraińską, a Krajem oraz Polonią Światową;
• pielęgnowanie zbliżenia pomiędzy narodami: polskim i ukraińskim;
• upowszechnianie wiedzy o historii, kulturze i aktualnym życiu w Polsce oraz rozwijanie działalności kulturalnej, pielęgnowanie języka, polskich zwyczajów i obyczajów, które służyć będą zbliżeniu narodów;
• dbałość o dobre imię Polski i Polaków;

Z myślą o dobro naszej wspólnoty i zaangażowanie Polaków w ruch polonijny przy Towarzystwie powstały Oddziały, zrzeszające ludzi pod oznaką wiekową i zawodową:

• POLONIJNE KOŁO LEKARZY — 15 osób,
• POLSKI ZWIĄZEK MŁODZIEŻOWY im. PŁK. DR BRONISŁAWA LUBIENIECKIEGO — 50 osób,
• STOWARZYSZENIE POLSKICH NAUKOWCÓW — 9 osób,
• CENTRUM KULTURY POLSKIEJ „BIESIADA” — 45 osób.

Ważnym momentem jest ten fakt, iż właśnie nasze Towarzystwo Polaków inicjowało odrodzenie parafii rzymsko-katolickiej, która istniała w Berdiańsku do połowy lat trzydziestych. W chwili obecnej trwa budowa kościoła — domu modlitwy dla wiernych różnych narodowości.

Makieta kościoła (w trakcie budowy)

Czujemy się w obowiązku podkreślić, że zawsze znajdujemy dużo zrozumienia i poparcia ze strony wszystkich polskich instytucji i organizacji na Ukrainie, a są to: Ambasada RP w Kijowie, Konsulat Generalny w Charkowie, Związek Polaków na Ukrainie, Federacja Organizacji Polskich.

W Biurze Związku Polaków na Ukrainie (Kijów)

Ostatnio szczególnie nas cieszy bardzo owocna współpraca z Zarządem Krajowym Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i Oddziałami w Poznaniu, Rzeszowie, Krakowie. Warto wymienić rzymsko-katolicką organizację CARITAS- POLSKA, która finansuje Gabinet bezpłatnej pomocy medycznej, prowadzony przez POLONIJNE KOŁO LEKARZY i cały szereg innych przyjaciół naszego Towarzystwa.

Dzięki stałym kontaktom z Krajem możemy sobie pozwolić na imprezy o charakterze kulturalno — oświatowym. Towarzystwo prowadzi zajęcia języka polskiego na bazie Berdiańskiego Instytutu Przedsiębiorczości, Wyższej Szkoły Pedagogicznej i szkoły ogólnokształcącej nr 15. Co rok młodzież, pobierająca naukę ma możliwość odbycia staży i praktyk na uniwersytetach Jagiellońskim, Poznańskim, Curie-Skłodowskiej.

Liczne imprezy kulturalne pomagają nam czuć się Polakami szczególnie lubiane są: Święto Niepodległości i Konstytucji, Boże Narodzenie i Wielkanoc, karnawał, ostatki, Dzień Matki, Dzień Dziecka, Andrzejki, Mikołajki. Spotkania te bardzo nas zbliżają i podtrzymują na duchu, tym bardziej, że zespoły, działające przy CENTRUM KULTURY POLSKIEJ składają się przeważnie z dzieci. Naszych dzieci... Naszej przyszłości…

Polskie Dzieci na wycieczce do Zaporoża

Mamy nadzieję, że ten krótki zarys scharakteryzował całokształt pracy naszej organizacji.

Na koniec warto zacytować Panią Urszulę Milczewską, prezesa PSKO im. W. Wareńczyka, która z okazji powstania strony internetowej Polonii w Bułgarii pisała: „Wielkie nadzieje wiążemy z naszą stroną w Internecie. Wierzymy, że będzie ona naszym oknem na szeroki świat”.

Zarząd Towarzystwa „ODRODZENIE”

do góry